Eerder berichtten wij al dat van Pierre Kemp afgelopen jaar een volledige bundel in het Italiaans is vertaald. Op 25 februari werd deze bundel gepresenteerd bij Boekhandel Dominicanen.
Daarbij waren zowel de vertaler, Franco Paris, als Herman van der Heide, die de bundel inleidde, aanwezig.
Interview met Franco Paris door Wiel Kusters
Het was heel aardig om gedichten van Kemp hardop in het Italiaans te horen. De vertaler gaf een aantal staaltjes ten beste.
In het interview met Wiel Kusters kregen we inzicht in de vertaalkeuzes die Franco Paris heeft moeten maken, en hoe ingewikkeld het vertalen van poëzie vaak is. Soms verliest in het Italiaans een gedicht een zekere dubbelzinnigheid die er in het Nederlands wel is, en soms ook omgekeerd.
Herman van der Heide presenteert de bundel
De heer in zwart was er, uitgerold en wel, zelf ook bij
Herman van der Heide ging op deze avond heel uitgebreid in op het speciale van Kemps poëzie. De avond werd muzikaal opgeluisterd door tenor Axel Everaert, begeleid door de pianist Charly Delbecq.
Ruim 75 jaar geleden, in 1946, verscheen van PIERRE KEMP de gedichtenbundel STANDARD-BOOK OF CLASSIC BLACKS.
Anders dan deze Engelse titel misschien doet vermoeden bevat dit ‘standard-book’ uitsluitend Nederlandstalige gedichten. En wát voor gedichten! Kemp, de kleurrijke Zwarte Man, op zijn best. Een dichter die zelfs met zijn weemoed en naoorlogse somberte speels wist om te gaan.
Deze maand verschijnt van dit bijzondere werk een Italiaanse vertaling, waarin ook de oorspronkelijke Nederlandse gedichten zijn opgenomen.De bundel is een uitgave van Raffaelli Editore in Rimini.
ISBN 978-88-6792-343-4
Voor de vertaling tekende de vermaarde Franco Paris (Università L’Orientale, Napels). Herman van der Heide van de Università di Bologna schreef een inleiding. Beiden zijn bij de presentatie aanwezig.
Dante Alighieri en de Pierre Kemp Stichting organiseren een feestelijke presentatie van dit boek op zaterdagavond 25 februari om 19.30 in Boekhandel Dominicanen, Dominicanerkerkstraat 1, 6211 CZ Maastricht.
PROGRAMMA
Op het programma staan voordrachten van Kemps gedichten in het Nederlands en Italiaans. Herman van der Heide licht ons in over de redenen waarom Pierre Kemp aandacht van de Italiaanse poëzielezer verdient. Wiel Kusters spreekt aan de hand van enkele concrete voorbeelden met Franco Paris over de totstandkoming van zijn vertalingen. De muzikale opluistering wordt verzorgd door de tenor Axel Everaert; hij wordt begeleid door de pianist Charly Delbecq.
Wij nodigen u hartelijk uit voor deze feestelijke avond, de toegang is gratis. Vanwege het beperkte aantal plaatsen verzoeken wij u vriendelijk om u van tevoren aan te melden. U kunt zich aanmelden door een mail te sturen naar PierreKemp@dante-maastricht.nl.
De Pierre Kemp Stichting ontving van uitgeverij Rainbow de bloemlezing Handenvol donker. Gedichten over de nacht. Hierin is ook een gedicht van Pierre Kemp opgenomen.
De uitgever verschaft hierover de volgende toelichting:
’s Nachts is de wereld minder zichtbaar en draait de verbeelding op volle toeren. De verstilde wereld waarin maan en sterren aan de hemel flonkeren, zet het leven letterlijk in een ander licht. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel dichters graag ’s nachts werken. En dat ze schrijven over de uren waarin de zon niet schijnt, van de namiddagschemering tot de vroege ochtend. Wim Huijser verzamelde voor deze bloemlezing honderdvijftig van de mooiste nachtgedichten.”
In deze bundel is ook een gedicht van Pierre Kemp opgenomen:
Slapen gaan (wit)
Er speelt nog een witte gedachte tussen de bladeren en de maan. Ik lig nog op iemand te wachten om samen een droom aan te gaan. In dromen staan dingen geschreven en andere dingen gedrukt, die in het eenvoudige leven mij nooit zijn gelukt.
Deze bundel nachtgedichten is mooi uitgevoerd: stevig ingebonden, gebruik makend van goed papier en fraai lettertype. Het boek is te bestellen via de uitgever of een van de betere boekhandels (wees loyaal, koop lokaal).
De gedichten ‘Het licht is rond’ en ‘Critisch’ van Pierre Kemp zijn een inspiratie gebleken voor ‘Die Donker’, een kleurrijke muziektheatervoorstelling over depressie en de kracht van creativiteit en het ondanks alles blijven najagen van grote dromen en de liefde.
‘Die Donker’ is gemaakt door componist en schrijver Theo Hoek en regisseur Joos van Dooremalen. De voorstellingen waren in oktober 2022 in Lindenberg Cultuurhuis in Nijmegen.
Het bestuur van de stichting Pierre Kemp is verheugd te zien dat het werk van de Maastrichtse dichter tot eigentijdse interpretaties en nieuwe cultuuruiting leiden.
Door een gelukkige samenloop van omstandigheden waren de bestuursleden van de Pierre Kemp Stichting aanwezig bij het koningsdagconcert 2022. Tijdens dit concert werden o.a. gedichten van Pierre Kemp en van Wiel Kusters ten gehore gebracht op muziek gecomponeerd door Leonard Evers.
Na twee jaren coronapandemie kon koningsdag dit jaar eindelijk weer op traditionele wijze plaatsvinden. Deze keer kwam op 27 april het vorstelijk paar naar Maastricht. Voorafgaand aan koningsdag zelf vond eveneens het koningsdagconcert plaats, een traditie die onder koningin Beatrix is ingezet, en die door Willem Alexander wordt voortgezet. Sinds 2014 vindt dit concert plaats in den lande, en wel in de plaats waar de majesteiten koningsdag vieren.
Centraal tijdens het koningsdagconcert staan klanken uit de regio, in dit geval Zuid-Limburg. Verschillende musici van Limburgse bodem of met Limburgse roots, waaronder de jonge componist en dirigent Leonard Evers, de briljante pianobroeders Jussen, celliste Eline Hensels, violiste Liza Ferschtman, en leden van Philharmonie Zuidnederland, maakten er een bijzondere en zeer muzikale gelegenheid van.
Door Wiel Kusters op het idee gebracht om ook de Maastrichtse dichter Pierre Kemp een plaats te geven in het koningsdagconcert, componeerde Leonard Evers muziek op een aantal gedichten van Pierre Kemp, en wel de volgende: ‘Nachtstilte’ (VW 1, p. 49), ‘Eieren’ (VW 1, p. 11), ‘Het licht is rond’ (VW 1, p. 74) en in een tweede serie ‘Avondrood’ (VW 1, p. 36) en ‘Uitbundigheid’ (VW 1, p. 27). Dit leidde tot een heel bijzondere ervaring en deed de muzikaliteit van Kemps poëzie des te duidelijker naar voren komen. Vooral de verklanking van ‘Uitbundigheid’ leidde tot een extatisch slot van het concert, met de verschillende solisten in een knap samenspel en op het carillon de stadsbeiaardier Frank Steijns.
Na afloop van het concert was er, onder het genot van een drankje, gelegenheid om met onder andere Leonard Evers na te praten over dit prachtige concert, en (voor wie durfde) te socializen met het vorstelijk paar, gouverneur Emile Roemer, burgemeester Annemarie Penn of André Rieu. Al met al was deze avond een bijzondere ervaring, ook voor de bestuursleden van de Pierre Kemp Stichting, en nog veel belangrijker: het werk van Pierre Kemp is landelijk goed onder de aandacht gekomen.
Het koningsdagconcert vond plaats op 11 april in Theater aan het Vrijthof te Maastricht en werd uitgezonden op NPO2 op koningsdag zelf, 27 april om 20:30. Deze uitzending is terug te kijken via de NPO. Mocht u het gemist hebben, dan kunnen wij dat vanuit het bestuur van harte aanbevelen.
Arjan Peters, de voormalige literatuurcriticus van de Volkskrant, heeft in 2021 een gedichtenbundel gepubliceerd, Belvedère, waarin hij – in de afdeling getiteld ‘Eindelijk voltooid’ – onvoltooide verzen van geliefde dichters naar eigen inzicht uitbreidt en afrondt. Een niet van zelfverzekerdheid ontbloot project (Wat denkt die Peters wel? zal Peters niet gauw denken), maar niettemin dieper gravend dan wat Gerrit Komrij op zijn flauwst presteerde toen hij in Onherstelbaar verbeterd (1981) bekende Nederlandse gedichten, van onder anderen Nijhoff, Achterberg en Kloos, parodieerde.
Onder de poëten in wier onvoltooide gedichten Peters zich inschreef, treffen we ook Pierre Kemp aan, de dichter over wie hij in zijn krantenstukken meer dan eens met sympathie en bewondering licht heeft laten schijnen.
Het oorspronkelijke, zeer korte gedicht van Kemp, dat niet meer dan drie regels omvat en door Peters werd ‘voltooid’, luidt:
Als een vogel uit een lamp gevlogen op den tak van mijn pen, als een vogel, die ik nog van vroeger ken.
Is dit een onvoltooid gebleven versje van PK? Dat is nog maar de vraag. Het ziet er inderdaad wel uit alsof het uit niet meer dan een onvoltooide vergelijking bestaat (wat ís dat, dat ‘als een vogel’ is? dat wordt niet uitgesproken), maar zoiets is bij Kemp niet vreemd. Je kunt hier denken aan ‘Geheimenis’, één regel langer, maar met een vergelijkbare structuur.
Geheimenis
Als een blad dat het niet zeggen kan en toch iets weet van daar hoog in de lucht en dan bang is, dat het dat vergeet.
Dat wat is als ‘een blad dat het niet zeggen kan’ blijft onbenoemd. En… is daarmee een ‘geheimenis’.
Peters heeft Kemps ‘Als een vogel uit een lamp gevlogen’ overgenomen uit het bundeltje Kleine avond. Gedichten uit de nalatenschap, dat ik in 2007 samenstelde voor de Atalanta Pers in Baarn. Hij maakt er dit van, waarbij de vetgezette regels dus uit zijn eigen koker komen.
Lichtje
Slaperig wuiven de seringen
met paarse handjes naar de regenbogen
die het avondblauw bezingen.
Verkleind is het licht naar binnen verhuisd.
Als een vogel uit een lamp gevlogen
op den tak van mijn pen,
als een vogel, die ik nog van vroeger ken.
Niet slecht, deze nu expliciet gemaakte vergelijking, waarin het ‘verkleinde licht’, het avondlijke licht, naar binnen is verhuisd, de kamer van de dichter in.
Het is, eerlijk is eerlijk, zelfs een mooie regel, dat Verkleind is het licht naar binnen verhuisd.
by 
