Sinds ik als kind mijn trek naar kersen vond

Nogmaals Engelse verfdoos

De expositie Engelse verfdoos: een omarming, waarvoor wij op deze site eerder al aandacht vroegen, is een feest voor de zinnen (in beide betekenissen). De openingslezing van Ben van Melick, die wij afgelopen week ook op deze site plaatsten, vergrootte het enthousiasme om ook daadwerkelijk te gaan kijken.

Wilt u de tentoonstelling nog zien in de Nieuwe Galerij in Heerlen, wees er dan snel bij, want zondag a.s. sluiten de deuren. Het is nog onbekend of de foto’s ook nog in Maastricht worden tentoongesteld. Naar de mening van de Pierre Kemp Stichting zou dat toch wel passend zijn voor Maastrichts grootste dichter, dus hopelijk gaat dat nog lukken.

Door omstandigheden kon ondergetekende pas afgelopen week de tentoonstelling bezoeken, en ik werd niet teleurgesteld. Veel van de foto’s hebben op zichzelf al iets fascinerends, waardoor je als kijker ertoe aangetrokken wordt. De verschillende fotografen hebben ook diverse (collage)technieken gebruikt bij het tot stand brengen van het eindresultaat, sommige wel en anderen niet gebruik makend van digitale (na)bewerkingen.

Nog fascinerender wordt het als je elke foto in samenhang met bijbehorende gedicht bekijkt. Je gaat er de gedichten van Kemp met frisse blik door lezen, soms ook anders, maar in elk geval aandachtiger. Ook de toelichting van de fotografen, telkens geplaatst onder de foto, vond ik boeiend. Veel van de fotografen motiveren daar ook hun keuzes: het hoe en waarom van specifieke visualisaties, gebruikte middelen, maar soms ook de verbinding met eigen leven en obsessies.

Niks ten koste van de andere foto’s en fotografen (of de betreffende gedichten van Kemp), maar vier combinaties sprongen er voor mij bijzonder uit, troffen mij het meest. Deze hebben we, samen met gedicht en toelichting, hier ook geplaatst (u kunt de afbeeldingen vergroten door erop te klikken).

Tot die 4 foto’s behoort ook het door Van Melick zo enthousiast en uitgebreid besproken Cerise. In gedicht en foto tonen de makers zich in al hun kwetsbaarheid, en ik zou bijna zeggen naaktheid, maar daarvoor zijn de (erotische) toespelingen toch net te subtiel. Beide, foto en gedicht, tonen de ouderdom die enigszins jaloers kan zijn op de relatief onbevangen zinnelijkheid van de jeugd.

Het blijft een fascinerend gedicht, met zijn eigen bedachte woorden als “donkerbeeldje”, “gespannenhuids”, “koelvoelend” en “helder-rond”. Het herfstige stadspark op de foto, met name de achtergrond met de helle zon, die er gek genoeg een koude, donkere uitstraling aan geeft: een donkerbeeldje.

Gaat dat zien! Gaat dat zien! En lees nog eens een gedicht van Pierre Kemp.

Om weer kind te zijn is het nooit te laat

Onderstaande tekst bevat de onverkorte lezing door Ben van Melick bij gelegenheid van de opening op 15 maart 2025 van de tentoonstelling Engelse verfdoos, een fotografische omarming van Fotoclub Zuyderlicht in de Nieuwe Galerij te Heerlen.

Pierre Kemp. Geboren, getogen en een leven lang wonend in Maastricht. Een verdict!

In zijn tijd, pakweg de eerste helft van de twintigste eeuw, een stad stijf van de stands- en klasseverschillen, een ondoordringbaar kleinburgerlijk bolwerk met een ingebeelde hoge beschaving en rigide veruiterlijkt rooms-katholicisme. Als beambte werkte Kemp in de even stijf beregelde nieuwe steenkolen-industrie in de Mijnstreek, en als echtgenoot zat hij gevangen in een even droog als stijf georganiseerd liefdes- en gezinsleven.

Ben van Melick over Engelse verfdoos

Een leven in kluisters, waar je je alleen aan kon onttrekken door te vertrekken of te ontsnappen in de fantasie, de verbeelding.
Voor een intelligente, gevoelige man, zintuigelijk waarnemer met ongebreidelde fantasieën en verbeeldingen, voor zo’n man is het een kwestie van overleven, de vlucht in de kunst, de muziek, de literatuur, de poëzie in het bijzonder. Zo’n kunstenaar bevrijdt zich, tovert zich een andere wereld voor ogen.

Lees verder Om weer kind te zijn is het nooit te laat

Expositie FC Zuyderlicht “Engelse verfdoos”

Fotoclub Zuyderlicht heeft haar leden verbeeldingen laten maken van teksten van Pierre Kemp. In maart 2025 exposeert de fotoclub met 22 van deze verbeeldingen gebaseerd op gedichten uit Kemps bundel Engelse verfdoos (1956). Als bestuur van de Pierre Kemp Stichting zijn wij natuurlijk verguld met deze speciale aandacht.

De tentoonstelling is van 16 tot en met 30 maart 2025 in De Nieuwe Galerij in Heerlen. Alle verdere informatie hierover vindt u in onderstaand bijgesloten persbericht van FC Zuyderlicht.

Activiteiten 2024

In 2024 is de collectie ‘Pierre Kemp’ van de Universiteitsbibliotheek Maastricht uitgebreid met brieven en handschriften van de dichter. Deze waardevolle documenten zijn afkomstig van mevrouw R. Jeuken-Spierts uit Heerlen, die ze met veel bereidheid heeft afgestaan aan de Pierre Kemp Stichting. Dankzij de tussenkomst van de Stichting konden deze stukken aan de collectie worden toegevoegd.

Naast het beheren van de copyrights op het werk van Pierre Kemp, heeft de Stichting in 2024 ook haar medewerking verleend aan twee externe initiatieven rondom Kemps bundel Engelse verfdoos. Een van deze projecten is inmiddels afgerond en zal in 2025 resulteren in een foto-expositie in Heerlen.