Alle berichten van Danny Habets

Sinds ik als kind mijn trek naar kersen vond

Nogmaals Engelse verfdoos

De expositie Engelse verfdoos: een omarming, waarvoor wij op deze site eerder al aandacht vroegen, is een feest voor de zinnen (in beide betekenissen). De openingslezing van Ben van Melick, die wij afgelopen week ook op deze site plaatsten, vergrootte het enthousiasme om ook daadwerkelijk te gaan kijken.

Wilt u de tentoonstelling nog zien in de Nieuwe Galerij in Heerlen, wees er dan snel bij, want zondag a.s. sluiten de deuren. Het is nog onbekend of de foto’s ook nog in Maastricht worden tentoongesteld. Naar de mening van de Pierre Kemp Stichting zou dat toch wel passend zijn voor Maastrichts grootste dichter, dus hopelijk gaat dat nog lukken.

Door omstandigheden kon ondergetekende pas afgelopen week de tentoonstelling bezoeken, en ik werd niet teleurgesteld. Veel van de foto’s hebben op zichzelf al iets fascinerends, waardoor je als kijker ertoe aangetrokken wordt. De verschillende fotografen hebben ook diverse (collage)technieken gebruikt bij het tot stand brengen van het eindresultaat, sommige wel en anderen niet gebruik makend van digitale (na)bewerkingen.

Nog fascinerender wordt het als je elke foto in samenhang met bijbehorende gedicht bekijkt. Je gaat er de gedichten van Kemp met frisse blik door lezen, soms ook anders, maar in elk geval aandachtiger. Ook de toelichting van de fotografen, telkens geplaatst onder de foto, vond ik boeiend. Veel van de fotografen motiveren daar ook hun keuzes: het hoe en waarom van specifieke visualisaties, gebruikte middelen, maar soms ook de verbinding met eigen leven en obsessies.

Niks ten koste van de andere foto’s en fotografen (of de betreffende gedichten van Kemp), maar vier combinaties sprongen er voor mij bijzonder uit, troffen mij het meest. Deze hebben we, samen met gedicht en toelichting, hier ook geplaatst (u kunt de afbeeldingen vergroten door erop te klikken).

Tot die 4 foto’s behoort ook het door Van Melick zo enthousiast en uitgebreid besproken Cerise. In gedicht en foto tonen de makers zich in al hun kwetsbaarheid, en ik zou bijna zeggen naaktheid, maar daarvoor zijn de (erotische) toespelingen toch net te subtiel. Beide, foto en gedicht, tonen de ouderdom die enigszins jaloers kan zijn op de relatief onbevangen zinnelijkheid van de jeugd.

Het blijft een fascinerend gedicht, met zijn eigen bedachte woorden als “donkerbeeldje”, “gespannenhuids”, “koelvoelend” en “helder-rond”. Het herfstige stadspark op de foto, met name de achtergrond met de helle zon, die er gek genoeg een koude, donkere uitstraling aan geeft: een donkerbeeldje.

Gaat dat zien! Gaat dat zien! En lees nog eens een gedicht van Pierre Kemp.

Om weer kind te zijn is het nooit te laat

Onderstaande tekst bevat de onverkorte lezing door Ben van Melick bij gelegenheid van de opening op 15 maart 2025 van de tentoonstelling Engelse verfdoos, een fotografische omarming van Fotoclub Zuyderlicht in de Nieuwe Galerij te Heerlen.

Pierre Kemp. Geboren, getogen en een leven lang wonend in Maastricht. Een verdict!

In zijn tijd, pakweg de eerste helft van de twintigste eeuw, een stad stijf van de stands- en klasseverschillen, een ondoordringbaar kleinburgerlijk bolwerk met een ingebeelde hoge beschaving en rigide veruiterlijkt rooms-katholicisme. Als beambte werkte Kemp in de even stijf beregelde nieuwe steenkolen-industrie in de Mijnstreek, en als echtgenoot zat hij gevangen in een even droog als stijf georganiseerd liefdes- en gezinsleven.

Ben van Melick over Engelse verfdoos

Een leven in kluisters, waar je je alleen aan kon onttrekken door te vertrekken of te ontsnappen in de fantasie, de verbeelding.
Voor een intelligente, gevoelige man, zintuigelijk waarnemer met ongebreidelde fantasieën en verbeeldingen, voor zo’n man is het een kwestie van overleven, de vlucht in de kunst, de muziek, de literatuur, de poëzie in het bijzonder. Zo’n kunstenaar bevrijdt zich, tovert zich een andere wereld voor ogen.

Lees verder Om weer kind te zijn is het nooit te laat

Expositie FC Zuyderlicht “Engelse verfdoos”

Fotoclub Zuyderlicht heeft haar leden verbeeldingen laten maken van teksten van Pierre Kemp. In maart 2025 exposeert de fotoclub met 22 van deze verbeeldingen gebaseerd op gedichten uit Kemps bundel Engelse verfdoos (1956). Als bestuur van de Pierre Kemp Stichting zijn wij natuurlijk verguld met deze speciale aandacht.

De tentoonstelling is van 16 tot en met 30 maart 2025 in De Nieuwe Galerij in Heerlen. Alle verdere informatie hierover vindt u in onderstaand bijgesloten persbericht van FC Zuyderlicht.

Activiteiten 2024

In 2024 is de collectie ‘Pierre Kemp’ van de Universiteitsbibliotheek Maastricht uitgebreid met brieven en handschriften van de dichter. Deze waardevolle documenten zijn afkomstig van mevrouw R. Jeuken-Spierts uit Heerlen, die ze met veel bereidheid heeft afgestaan aan de Pierre Kemp Stichting. Dankzij de tussenkomst van de Stichting konden deze stukken aan de collectie worden toegevoegd.

Naast het beheren van de copyrights op het werk van Pierre Kemp, heeft de Stichting in 2024 ook haar medewerking verleend aan twee externe initiatieven rondom Kemps bundel Engelse verfdoos. Een van deze projecten is inmiddels afgerond en zal in 2025 resulteren in een foto-expositie in Heerlen.

Jaarvergadering bestuur

Op 21 juli jl., op de sterfdag van Pierre Kemp, was de jaarvergadering van het bestuur van de Pierre Kempstichting.

Onderwerpen die aan bod zijn gekomen:

  • Financiën van de Stichting.
  • Activiteiten van de stichting en van derden waaraan de stichting deelneemt.
  • Pierre Kemp in de spotlight.
  • Het graf van Pierre Kemp en het onderhoud daaraan.
  • De Italiaanse uitgave van Pierre Kemps bundel Standard-Book of Classic Blacks.
  • De tentoonstelling “Evelyn Taocheng Wang – Het licht is rond”, te zien vanaf 15 september in het Dordrechts Museum.
  • De voordracht en muziekvoorstelling Pierre Kemp in Parkstad.
  • De Pierre Kemp website.
  • Een eventuele wetenschappelijke en/of publieksuitgave van nog onuitgegeven werk van Kemp.

Het licht is rond

Afgelopen jaar berichtten wij over ‘Die Donker’, een kleurrijke muziektheatervoorstelling, waarin twee gedichten van Pierre Kemp werden vertolkt, waaronder het mooie gedicht ‘Het licht is rond’.

Een registratie hiervan is te zien op Vimeo:

‘Die Donker’ is gemaakt door componist en schrijver Theo Hoek en regisseur Joos van Dooremalen. De voorstellingen waren in oktober 2022 in Lindenberg Cultuurhuis in Nijmegen.

Pierre Kemp in het middelpunt

Eerder berichtten wij al dat van Pierre Kemp afgelopen jaar een volledige bundel in het Italiaans is vertaald. Op 25 februari werd deze bundel gepresenteerd bij Boekhandel Dominicanen.

Daarbij waren zowel de vertaler, Franco Paris, als Herman van der Heide, die de bundel inleidde, aanwezig.

Het was heel aardig om gedichten van Kemp hardop in het Italiaans te horen. De vertaler gaf een aantal staaltjes ten beste.

In het interview met Wiel Kusters kregen we inzicht in de vertaalkeuzes die Franco Paris heeft moeten maken, en hoe ingewikkeld het vertalen van poëzie vaak is. Soms verliest in het Italiaans een gedicht een zekere dubbelzinnigheid die er in het Nederlands wel is, en soms ook omgekeerd.

Herman van der Heide ging op deze avond heel uitgebreid in op het speciale van Kemps poëzie. De avond werd muzikaal opgeluisterd door tenor Axel Everaert, begeleid door de pianist Charly Delbecq.

Slapen gaan (wit)

De Pierre Kemp Stichting ontving van uitgeverij Rainbow de bloemlezing Handenvol donker. Gedichten over de nacht. Hierin is ook een gedicht van Pierre Kemp opgenomen.

De uitgever verschaft hierover de volgende toelichting:

’s Nachts is de wereld minder zichtbaar en draait de verbeelding op volle toeren. De verstilde wereld waarin maan en sterren aan de hemel flonkeren, zet het leven letterlijk in een ander licht. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel dichters graag ’s nachts werken. En dat ze schrijven over de uren waarin de zon niet schijnt, van de namiddagschemering tot de vroege ochtend.
Wim Huijser verzamelde voor deze bloemlezing honderdvijftig van de mooiste nachtgedichten.”

In deze bundel is ook een gedicht van Pierre Kemp opgenomen:

Slapen gaan (wit)

Er speelt nog een witte gedachte
tussen de bladeren en de maan. 
Ik lig nog op iemand te wachten 
om samen een droom aan te gaan. 
In dromen staan dingen geschreven 
en andere dingen gedrukt, 
die in het eenvoudige leven 
mij nooit zijn gelukt.

Deze bundel nachtgedichten is mooi uitgevoerd: stevig ingebonden, gebruik makend van goed papier en fraai lettertype. Het boek is te bestellen via de uitgever of een van de betere boekhandels (wees loyaal, koop lokaal).

Muziek op gedichten van kemp

Theatervoorstelling ‘Die Donker’

De gedichten ‘Het licht is rond’ en ‘Critisch’ van Pierre Kemp zijn een inspiratie gebleken voor ‘Die Donker’, een kleurrijke muziektheatervoorstelling over depressie en de kracht van creativiteit en het ondanks alles blijven najagen van grote dromen en de liefde.

‘Die Donker’ is gemaakt door componist en schrijver Theo Hoek en regisseur Joos van Dooremalen. De voorstellingen waren in oktober 2022 in Lindenberg Cultuurhuis in Nijmegen.

Het bestuur van de stichting Pierre Kemp is verheugd te zien dat het werk van de Maastrichtse dichter tot eigentijdse interpretaties en nieuwe cultuuruiting leiden.

Pierre Kemp op koningsdag 2022

Door een gelukkige samenloop van omstandigheden waren de bestuursleden van de Pierre Kemp Stichting aanwezig bij het koningsdagconcert 2022. Tijdens dit concert werden o.a. gedichten van Pierre Kemp en van Wiel Kusters ten gehore gebracht op muziek gecomponeerd door Leonard Evers.

Na twee jaren coronapandemie kon koningsdag dit jaar eindelijk weer op traditionele wijze plaatsvinden. Deze keer kwam op 27 april het vorstelijk paar naar Maastricht. Voorafgaand aan koningsdag zelf vond eveneens het koningsdagconcert plaats, een traditie die onder koningin Beatrix is ingezet, en die door Willem Alexander wordt voortgezet. Sinds 2014 vindt dit concert plaats in den lande, en wel in de plaats waar de majesteiten koningsdag vieren.

Centraal tijdens het koningsdagconcert staan klanken uit de regio, in dit geval Zuid-Limburg. Verschillende musici van Limburgse bodem of met Limburgse roots, waaronder de jonge componist en dirigent Leonard Evers, de briljante pianobroeders Jussen, celliste Eline Hensels, violiste Liza Ferschtman, en leden van Philharmonie Zuidnederland, maakten er een bijzondere en zeer muzikale gelegenheid van.

Door Wiel Kusters op het idee gebracht om ook de Maastrichtse dichter Pierre Kemp een plaats te geven in het koningsdagconcert, componeerde Leonard Evers muziek op een aantal gedichten van Pierre Kemp, en wel de volgende: ‘Nachtstilte’ (VW 1, p. 49), ‘Eieren’ (VW 1, p. 11), ‘Het licht is rond’ (VW 1, p. 74) en in een tweede serie ‘Avondrood’ (VW 1, p. 36) en ‘Uitbundigheid’ (VW 1, p. 27). Dit leidde tot een heel bijzondere ervaring en deed de muzikaliteit van Kemps poëzie des te duidelijker naar voren komen. Vooral de verklanking van ‘Uitbundigheid’ leidde tot een extatisch slot van het concert, met de verschillende solisten in een knap samenspel en op het carillon de stadsbeiaardier Frank Steijns.

Na afloop van het concert was er, onder het genot van een drankje, gelegenheid om met onder andere Leonard Evers na te praten over dit prachtige concert, en (voor wie durfde) te socializen met het vorstelijk paar, gouverneur Emile Roemer, burgemeester Annemarie Penn of André Rieu. Al met al was deze avond een bijzondere ervaring, ook voor de bestuursleden van de Pierre Kemp Stichting, en nog veel belangrijker: het werk van Pierre Kemp is landelijk goed onder de aandacht gekomen.

Het koningsdagconcert vond plaats op 11 april in Theater aan het Vrijthof te Maastricht en werd uitgezonden op NPO2 op koningsdag zelf, 27 april om 20:30. Deze uitzending is terug te kijken via de NPO. Mocht u het gemist hebben, dan kunnen wij dat vanuit het bestuur van harte aanbevelen.